Koniak to szlachetny trunek pochodzący z miasta Cognac we Francji. Z kolei Armaniak to starszy brat Koniaku, a także najstarsza francuska i europejska wódka produkowana z winogron. Wiele osób słyszało o Brandy, Calvadosie, czy wspomnianym wcześniej koniaku, jednak w tej kwestii Armaniak nadal pozostaje alkoholem nieco mniej popularnym. Trunek pochodzący z Gaskonii – Armaniak – pozostaje wciąż nieodkryty. Mówi się, że Francuzi dali światu Koniak, Armaniak zostawili dla siebie. Tylko 5% Koniaku zostaje bowiem we Francji, reszta jest eksportowana głównie do krajów anglosaskich.
I to właśnie Koniak jest głównym powodem, przez który Armaniak nie zyskał światowego rozgłosu. Rozgłosu, który uniemożliwił trudniejszy i bardziej uciążliwy transport. Armaniak pochodzi bowiem z okolic Gaskonii, natomiast Koniak z regionu Cognac, leżącego bliżej morza.
Armaniak – najstarszy trunek pochodzący z południowo-zachodniej Francji
Armagnac to jeden z mniej popularnych i znanych typów alkoholi, a to błąd. Jego historia jest bowiem całkiem ciekawa, zwłaszcza jeżeli Waszym zainteresowaniem są trunki o niepowtarzalnym smaku. Armaniak to rodzaj brandy, którego nazywa pochodzi od francuskiego regionu Armagnac w Gaskonii w obrębie trzech apelacji: Bas Armagnac, Tenereze oraz Haut-Armagnac. Alkohol ten wytwarza się w procesie destylacji wina, a następnie pozwalając mu na długie leżakowanie w beczkach z drewna, a konkretniej z dębu. Leżakowany w dębowych beczkach alkohol zyskuje dzięki temu swoje niezwykłe walory smakowe.
Jak produkowany jest armaniak?
Armaniak, to alkohol, który jest produkowany zgodnie z cyklami, które zachodzą w naturze. Ogólnie rzecz biorąc jeżeli chodzi o armaniak, to istnieje 10 odmian winogron z których wytwarzany jest ten alkohol. Pomimo faktu, że do produkcji armaniaku oficjalnie dopuszczono 10 szczepów to cztery z nich uważa się za najważniejsze: Colombard, Baco 22 A, Folle Blanche, oraz Ugni Blanc. Zbierane są one na przełomie września i października. Na tych owocach znajdują się drożdże, które dokonują fermentacji i tym sposobem otrzymujemy wino o niskiej mocy. Wino następnie zostaje przedestylowanie z wykorzystaniem tak zwanej destylacji kolumnowej. Powstaje w ten sposób spirytus o zawartości alkoholu między 52% a 60%. Następnie trunek przelewa się do dębowych beczek o pojemności 400 l. Alkohol leżakuje i z czasem ciemnieje i w końcu nabiera złożonego smaku.
Samo wino powstaje w procesie fermentacji lokalnych odmian winogron. Alkohol leżakuje przez kilka lat, ale warto wiedzieć, że w regionie Armagnac produkowane są również inne alkohole (likiery, wina) w których również można znaleźć te winogrona. Alkohol ten uważany jest za produkt rzemieślniczy, który produkowany jest w niewielkich winnicach. Wielkie koncerny uznają go za alkohol niszowy, więc nie są nim zainteresowane. Dzięki temu jednak wiele alkoholów trafia na rynek mając w sobie winogrona, zebrane tylko w jednym, danym roku co jest oznaczone na etykiecie butelki. A właściciele niewielkich winnic nadal produkują alkohol zgodnie z klasyczną recepturą.
Dlaczego armaniak jest popularniejszy niż koniak – opinia ekspertów i historyków
Z kronik wynika, że wszystko zostało rozstrzygnięte przez sprawy czysto handlowe. Holenderscy kupcy byli głównymi nabywcami wina z regionu pochodzenia Koniaku. W porcie załadunku destylowali je, aby nie zepsuło się podczas podróży. Dzięki temu na statku mieściła się większa ilość produktu, który po dotarciu do portu przeznaczenia, był ostatecznie rozwadniany. W ten sposób ponownie otrzymywaliśmy wino. Było to zdecydowanie prostsze, tańsze i pozwalało na większe zyski niż transport Armaniaku. W opinii ekspertów Koniak znajdował się w lepszym regionie, jeśli chodzi o eksport. Dlatego wybór był niezwykle prosty z ówczesnej perspektywy biznesowej.
Armaniak – cena niska w stosunku do walorów smakowych
Na początku warto zaznaczyć, że wydawałoby się, iż oba wspomniane wcześniej trunki są wręcz identyczne w smaku. Nic bardziej mylnego. Armaniak jest bardzo ciekawy, jeśli chodzi o aromat wynikający z długiego kontaktu trunku z dębową beczką. Ten swoisty i subtelny walor nazywany jest rancio. W przeciwieństwie do Koniaku, który jest bardzo ułożony i okrągły, Armaniak zachowuje naturalną świeżość winogron.
Dębowe beczki podkreślające smak
W procesie powstawania obu alkoholi bardzo istotnym czynnikiem jest jakość beczki. To właśnie w niej trunek leżakuje i dojrzewa. Beczki powinny być wykonane z dębu limuzyńskiego lub puszczy Tronćais w środkowej Francji. Dlaczego? Z tego względu, że wskazuje na to oryginalna receptura Armaniaku. Oba napoje w młodym wieku są całkowicie bezbarwne i w smaku mocno przypominają bimber. Dlatego też muszą spędzić w beczkach określoną liczbę lat, dzięki czemu ich smak łagodnieje, a kolor staje się żółty i ciemnieje z każdym rokiem. Po rozlaniu do butelek, pozostają w niezmienionej postaci nawet przez stulecia.
Różnice pomiędzy opisywanymi, francuskimi alkoholami, to nie tylko ich rozpoznawalność na świecie, czy smak. Całkowicie inna jest też aparatura używana do destylacji. Koniak pędzi się dwukrotnie w tak zwanych alembikach szarentejskich, Armaniak natomiast raz w alembikach o ruchu ciągłym.
Mówi się, że „Armagnac jest dla mężczyzn, a Cognac dla chłopców”. Podobnie jak szkocka whisky słodowa dojrzewająca w beczce po sherry, Armaniak nie nadaje się do rozwadniania, więc najlepiej smakuje tym, którzy są przyzwyczajeni do mocnych, czystych alkoholi i lubią je.
Armaniak musi być produkowane z winorośli uprawianych, destylowanych i starzonych w Appellation d’Origine Contrôlée région Côtes de Gascogne. Przyznany status AOC w 1936 r. i rozszerzony w 2005 r., ten prawnie zdefiniowany obszar leży w prowincji Gaskonia, między rzekami Adour i Garonne u podnóża Pirenejów, na południe od Bordeaux.
Region Armagnac, znany jako Gascony, to wiejska idylla, w której niewielki przemysł skupia się wokół rolnictwa. Winorośl, kukurydza, tytoń i fermy kaczek do produkcji fois gras dominują w malowniczym krajobrazie. Pofałdowane wzgórza są usiane lasami, okazałymi zamkami i średniowiecznymi miasteczkami, a na horyzoncie widać ośnieżone Pireneje, a za nimi Hiszpanię.
Tuluza, najbliższe duże miasto i lotnisko, leży półtorej godziny jazdy na południowy wschód, ale ze względu na znaczenie handlu winem, Armagnacaise wydają się łączyć bardziej z Bordeaux, godzinę i 45 minut w przeciwnym kierunku. Te czasy podróży są z urokliwego miasta Condom, największego miasta w Armagnac w regionie Ténarèze, ale odległości są podobne z Eauze w Bas-Armagnac, oficjalnie stolicy Armagnac.
Obszar ten był dawniej domem dla wielu postaci, najbardziej znany jest Charles de Batz Castelmore, Seigneur d’Artagnan, który prowadził muszkieterów króla za Ludwika XIV i został scharakteryzowany w The Three Musketeers.
Region Armaniak znany jest również z wina Côtes de Gascogne oraz wzmacnianego wina aperitif o nazwie Floc de Gascogne. Mają one te same prawnie zdefiniowane granice AOC jako Armaniak, obejmujące około 16 000 hektarów winnic. Produkcja armaniaku jest stosunkowo niewielka i trzy czwarte winnic regionu, prawie 12.000 hektarów, są oddane do produkcji win Côtes de Gascogne.
Armaniak ma zupełnie inny styl niż koniak, a winorośli Armagnac musi znosić zimniejsze zimy, wiatry od morza i Pirenejów. Warunki te pomagają nadać Armagnacowi jego mocny, aromatyczny charakter.
Apelacja Armagnac podzielona jest na trzy obszary uprawy winorośli lub podregiony: Armagnac-Ténarèze, Bas-Armagnac i Haut-Armagnac. Wina z każdego z tych regionów są destylowane i starzone oddzielnie w celu wytworzenia charakterystycznych dla danego regionu Armagnacs, w których podaje się nazwę regionu, z którego pochodzą. Armagnac jest jednak również mieszany z brandy wytwarzanej z win pochodzących z dwóch lub wszystkich trzech podregionów.
Co warto wybrać – armaniak czy koniak?
W rzeczywistości wszystko zależy od dwóch podstawowych czynników. Pierwszym są indywidualne preferencje smakowe. Warto pod tym kątem spróbować obu trunków i samodzielnie ustalić, który będzie bardziej odpowiedni. Natomiast drugim jest cena. Armaniak bywa zdecydowanie droższy niż koniak ze względu na perspektywę popularności. W tym kontekście Armaniak zdecydowanie można uznać za alkohol dla koneserów, z kolei Koniak pod tym kątem jest skierowany, chociażby historycznie – do szerszej liczby odbiorców. W tym również osób całkowicie początkujących w świecie mocniejszych trunków.
Oznaczenia armaniaku na etykiecie co oznaczają?
Widząc na etykiecie napis signature de France i tajemnicze znaki z pewnością możemy zastanawiać się nad tym, o co chodzi. Skróty, które widzimy na opakowaniach tych destylatów odnoszą się do starzenia produktu:
- V.O. (Very Old) – oznacza, że produkt jest starzony przez minimum cztery lata;
- V.S. (Very Special) – vs informuje on o tym, że najmłodszy armaniak użyty w mieszance ma minimum 2 lata;
- X.O. (Extra Old) – xo oznacza, że alkohol ma minimum 6 lat jednak w 2016 roku wiek przy tym oznaczeniu podniesiono do czterech lat;
- Napoleon – armagnac, którego rocznik to minimum 6 lat.
- Varietal – stosuje się ją kiedy dany armagnac wykonano tylko z jednego rodzaju winogrona
- Hors d’Age – jest to bardzo stary koniak w którego przypadku nie wiadomo dokładnie, ile liczy on sobie lat.
- Vintage – alkohol stworzony z winogron zebranych w ciągu danego roku.
- Cru – jest to nazwa, która odnosi się nie tyle do rocznika produktu, co do regionu jego produkcji.
Jak pić armagnac?
Trunek ten zwykle podaje się po posiłku jako tak zwany disgetif. Najbardziej popularna wersja to tzw. wersja czysta, a sam trunek powinien być podawany w temperaturze pokojowej, aby zachował swój niepowtarzalny aromat i smak. Trunek powinien być serwowany w małych szklankach z wąskim brzegiem. Szklankę można także delikatnie ogrzać w dłoni. Armaniak można również podawać z kilkoma kostkami lodu. Oryginalny armaniak również nadaje się do rozmaitych drinków i napojów. Wykorzystuje się go również podczas gotowania rozmaitych potraw. Ciekawostką jest to, że smak i aromat armaniaku doskonale komponują się z dymem cygarowym, jest to więc idealny alkohol dla gentelmanów. Armaniak jest trunkiem bardzo cenionym przez koneserów alkoholu.
Oryginalny armaniak kupisz w naszym sklepie
Jeżeli jesteś koneserem mocnych alkoholi i ważny dla ciebie jest odpowiedni aromat i smak danego trunku, to zapraszamy cię do naszego sklepu BlackBeard mieszczącego się we Wrocławiu przy ul. Tęczowej 57.
W naszej ofercie znajdziesz wyselekcjonowane alkohole o niepowtarzalnym smaku i wysokiej jakości.
