Degustacja wina pozwoli otworzyć zmysły na smak i aromat tego unikalnego alkoholu, będzie też doskonałym sposobem na wybranie ulubionej butelki. A zatem – jak degustować wino? Otóż degustacja polega na wykorzystaniu trzech zmysłów: wzroku, węchu i smaku w trzech krokach analizy. Eksperci określają je jako oko, nos i usta. Ostatnim etapem degustacji jest podsumowanie wrażeń i wyciągnięcie wniosków.

W tym artykule krok po kroku przybliżamy proces degustacji wina – zapraszamy do lektury.

Oko – obejrzyj wino

Aby dobrze ocenić kolor wina, nalej do kieliszka porcję ok. 75 ml. Następnie postaw kieliszek na jasnym gładkim tle (np. białym obrusie lub serwetce). Pochyl kieliszek nad tłem i przyjrzyj się barwie alkoholu. Zwróć uwagę na intensywność barwy oraz odcienie na brzegach powierzchni.

Kolejny krok to zamieszanie – delikatnie rozkołysz wino, aby poznać lego lepkość. Wino lepkie będzie mieć większą zawartość alkoholu i/lub cukru resztkowego. Kolor wina możesz porównać z innymi trunkami tego samego typu – z pewnością zauważysz różnice w intensywności koloru i przejrzystości.

Możesz także zauważyć tzw. “winne łzy”, znane także jako “nogi” lub “strugi. Wynikają one ze zjawiska zwanego efektem Marangoniego. Łzy, które powoli spływają po krawędzi kieliszka są znakiem, że wino ma większą zawartość alkoholu.

Nos – powąchaj wino

Aby w pełni poznać aromat wina, zbliż kieliszek do nosa co pozwoli uaktywnić zmysł węchu. Następnie zakręć kieliszkiem, aby wymieszać wino i powąchaj je ponownie – tym razem dłużej i wolniej. Skup się na aromatach, które wyczuwasz. Możesz w tym momencie lekko zanurzyć nos w kieliszku. Spróbuj przesunąć nosem wzdłuż brzegów kieliszka. Przy dolnym brzegu najczęściej wyczujesz owocowe, bogate aromaty, a przy górnym nuty kwiatowe.

Usta – posmakuj

Podczas profesjonalnej degustacji wino najczęściej się wypluwa, ale degustując wino w domowym zaciszu nie musisz tego robić. Na początek nabierz w usta większą ilość wina i pozwól, aby dotarło do wszystkich kubków smakowych na Twoim języku. Kolejne łyki mogą być mniejsze – wtedy łatwiej wyodrębnisz i rozpoznasz konkretne smaki. Z przodu podniebienia wyczujesz słodycz, kwasowość spowoduje napływ śliny, zauważysz jak taniny wysuszają usta, a alkohol poznasz po pieczeniu w głębi gardła.

Pamiętaj też, że wino wysokiej jakości ewoluuje na Twoim podniebieniu i może mieć 2-3 profile smakowe. Smak wina może rozwijać się ponad 20 sekund. Jeśli posmak wina długo pozostaje na języku, mówimy o długim finiszu. Zwróć też uwagę na pięć cech, które doskonale opisują smak wina. Są to: słodycz, kwasowość, taniny, alkohol i ciało.

Słodycz

Słodycz pochodzi od zawartości cukru resztkowego w winie. Poniżej przestawiamy poziomy słodyczy w winie wraz z kaloriami w przeliczeniu na kieliszek:

  • ekstrawytrawne – 0 kcal,
  • wytrawne – 0-6 kcal,
  • półwytrawne – 10-21 kcal,
  • półsłodkie – 21-71 kcal,
  • słodkie 72-130 kcal.

Natomiast wina musujące możemy podzielić wg słodyczy wyrażonej w gramach cukru na litr (g/l). Będą to:

  • Brut nature – 0-2 kcal, 0-3g/l RS
  • Extra brut – 0-5 kcal, 0-6g/l RS
  • Brut – 0-7 kcal, 0-12g/l RS
  • Extra dry – 7-10 kcal, 12-17g/l RS
  • Dry – 10-20 kcal, 17-32g/l RS
  • Demi-sec – 20-30 kcal, 32-50g/l RS
  • Doux – 30+ kcal, 50+g/l RS.

Kwasowość wina

Kwasy to główny czynnik wpływający na cierpkość i kwasowość wina. Zawartość kwasów w winie maleje wraz z dojrzewaniem winogron, dlatego winogrona z chłodniejszego klimatu dają bardziej kwasowe wino.

Taniny

Taniny to powszechnie występujące w roślinach polifenole. Występują w winie czerwonym, które jest fermentowane wraz ze skórkami. Taniny to składnik struktury wina świadczący o jego szorstkości. Wino o wysokiej zawartości tanin pozostawia odczuwalną suchość w ustach, dlatego sprawdzi się doskonale jako odświeżenie podniebienia po bogatych, tłustych posiłkach – mięsach, serach i daniach z makaronu.

Alkohol

Alkohol w winie powstaje dzięki pracy drożdży, które przerabiają cukier na etanol. Czasami jednak wina są dodatkowo wzmacniane i dodaje się do nich alkohol już po fermentacji.

Alkohol jest również nośnikiem aromatów w winie, a także dodaje mu lepkości oraz ciała.

Ciało

Ciało wina nie jest naukowym, łatwym do zmierzenia terminem, a raczej opisem stylu od lekkiego do masywnego. To, jak lekkie lub ciężkie jest wino zależy od jego pozostałych cech.

Wino lżejsze będzie alkoholem o większej kwasowości, małej zawartości alkoholu i tanin oraz mniejszej słodyczy. Z kolei wino cięższe to mniejsza kwasowość, wyższa zawartość alkoholu i tanin oraz większa słodycz.

Wnioski z degustacji

Po degustacji spróbuj ocenić profil wina. Pogrupuj smaki i aromaty według kategorii i zapisz swoje wnioski. oto, co powinieneś zapisać:

  • Informacje o degustowanym winie – nazwę producenta, region, odmianę, rocznik i ewentualne dodatkowe uwagi, np. miejsce degustacji lub Twoje towarzystwo.
  • Czas degustacji – czyli datę i godzinę; wino zmienia się wraz z wiekiem,
  • Twoją opinię – czyli indywidualne wrażenie z degustacji,
  • Wygląd wina – czyli to, co zobaczyłeś,
  • Aromat wina – czyli nuty, które wyczułeś,
  • Smak wina – czyli wszystko, co wyczułeś podczas smakowania wina, omiń tutaj wrażenia związane z aromatem trunku i skup się przede wszystkim na smaku,
  • Wszystkie inne, dodatkowe uwagi.